Uzun ömür trendinde yeni dönem! Hangi adımlar yaşamı uzatıyor, hangileri fark edilmeden kısaltıyor? Ünlü doktor 7 aşamada formülünü açıkladı…

Bilimsel temelli küçük yaşamsal alışkanlık değişiklikleri, “biyolojik hackleme” akımıyla birlikte uzun ömür arayışında yeni bir dönem başlattı. Everlab Uzun Ömür Kliniği’nin kurucusu Dr. Steven Lu, konuya ilişkin değerlendirmelerinde, modern tıbbın sunduğu imkânların yanı sıra kişisel farkındalığın da her zamankinden daha önemli olduğunun altını çiziyor.
Daily Mail’e konuşan Dr. Lu, “Hacklemek kelimesi kısayol arayışı gibi görünse de aslında kişiselleştirme ve verimlilikle ilgilidir. Çünkü herkesin sağlığı birbirinden farklıdır” diyor.
Dr. Lu’ya göre sağlık, finansal sermayeye benzer bir yapı gösteriyor. Her iki alanda da biriktirmek, korumak ve akıllı stratejiler uygulamak gerekiyor: “Formda olmamak sigara içmekten daha kötü olabilir. Proaktif olmalı, tedaviden çok önlemeye odaklanmalıyız. Sağlıklı bir insanın bin dileği vardır ama hasta bir insanın tek dileği iyileşmektir. Uzun ömür bir yatırım gibidir. Sağlığımız en büyük varlığımızdır.”
UZUN ÖMRÜN VAZGEÇİLMEZ TEMELİ

Dr. Lu, uzun ömür söz konusu olduğunda sağlıklı beslenme ve egzersizin bile gerisinde kalan tek bir faktör olduğunu söylüyor: uyku. “Benim için günlük bir numaralı öncelik uykudur” diyen Lu, uykunun hem nitelik hem nicelik açısından göz ardı edildiğini belirtiyor:
Üç gün üst üste kötü uyku ciddi bilişsel ve fizyolojik zarara yol açabilir.
Kötü uyku, hastalık riskini artırdığı gibi günlük verimliliği de düşürür.
Uyku kalitesi, geçirilen süreden çok daha önemlidir.
Dr. Lu kötü uykuyu, gece boyunca şarja takılı kalmasına rağmen sabah yarım pil ile güne başlayan bir telefonla karşılaştırıyor: “Yatakta yeterince zaman geçirebilirsiniz. Ama eğer kaliteli uyumuyorsanız sabaha tam şarjlı kalkamazsınız.”

BASİT AMA ETKİLİ: 3-2-1 PROTOKOLÜ
Everlab, uyku kalitesini artırmak için herkesin günlük yaşamına kolayca entegre edebileceği “3-2-1 protokolünü” öneriyor:
Yatmadan 3 saat önce yemek yok
Yatmadan 2 saat önce sıvı alımı yok
Yatmadan 1 saat önce ekran yok
Dr. Lu, bu protokolün yaşam kalitesini doğrudan etkilediğini söylüyor: “Çocuklara kitap okuyoruz, eşimle sohbet ediyoruz. Ekrandan uzak durmak sadece uykuya değil, aile içi iletişime de iyi geliyor. Uykunun kalitesi o kadar önemli ki, sekiz saat bile uyusanız kaliteli değilse dinlenemezsiniz.”
ARALIKLI ORUÇ GERÇEKTEN İŞE YARIYOR MU?
Aralıklı uruç, özellikle 2010’larla birlikte popülerliğini artıran bir yaşam tarzı tercihi haline geldi. Ancak Dr. Lu’ya göre oruç, yanlış uygulandığında beklenen faydaları vermekten uzak olabilir. “Oruç tutmak işe yarıyor ama insanların düşündüğü gibi değil” diyen Dr. Lu, özellikle kahvaltıyı atlamanın besin eksikliğine yol açabileceğini belirtiyor.
Önerileri şöyle:
Kahvaltıyı atlamak kolay olsa da asıl kaçınılması gereken akşam geç saatlerde yemek yemek.
Oruç, tıpkı kilo verme ilaçları gibi bir araçtır. Dikkatli kullanılmalıdır.
Oruç dönemlerinde yeterli protein tüketimi şarttır.

Dr. Lu’nun en büyük uyarısı ise kas kaybı üzerine: “Kasları zayıf olan, yeterli protein almayan çok fazla kadın görüyorum. Kas metabolik sağlığın temelidir.”

KİŞİSELLEŞTİRİLEBİLİR UZUN ÖMÜR STRATEJİLERİ
Dr. Steven Lu, uzun ömür için ana prensipleri şu şekilde sıralıyor:
1- Kişiselleştirme: Genetik yapı, aile geçmişi, biyobelirteçler ve yaşam tarzı faktörleri göz önünde bulundurulmalı.
2- Önleyici sağlık yaklaşımı: Hastalık ortaya çıkmadan alınan önlemler, tedaviden çok daha değerlidir.
3- Uyku optimizasyonu: 3-2-1 protokolü burada temel yapı taşı olarak gösteriliyor.
4- Günlük hareket: Yürüyüş bile olsa günlük hareket şart.
5- Lif odaklı beslenme: Bağırsak sağlığını desteklemek uzun ömrü doğrudan etkiliyor.
6- Takviyeleri gerektiğinde kullanın: Sadece eksiklik doğrulandığında takviye öneriliyor.
7- Riskleri tanıyın ve azaltın: Metabolik yaş, arteriyel yaş gibi biyolojik göstergeler düzenli izlenmeli.

ÇOCUK SAHİBİ OLMAK YAŞLANDIRIYOR MU?
Dr. Lu, iki küçük kız çocuğu babası olarak bunun cevabını şöyle veriyor: “Evet, çocuklar sizi biyolojik olarak yaşlandırır. Ancak aynı zamanda sizi sağlıklı kalmaya motive eden en güçlü faktördür.”
Ebeveynliğin duygusal ve fiziksel yüküne rağmen, çocuklar sağlıklı yaşam hedeflerini güçlendiren bir itici güç olabiliyor. Hamileliğin ise kadınların biyolojik ritimlerinde uzun süreli değişimler yarattığını belirten uzman, tüm bu faktörlerin yine uyku ile yakından bağlantılı olduğunu vurguluyor.
Daily Mail'in "The simple and free '3-2-1 rule' that longevity experts say can help shave years off your biological age - and the big mistake most people make with fasting" başlıklı haberinden derlenmiştir.