933 adet sikke altın bulundu: Bu bugüne kadar ki en büyük demir çağı hazinesi Sözcü Gazetesi

İngiltere'nin Essex bölgesindeki Great Baddow yakınlarında metal dedektörüyle arama yapan bir meraklı, tarihin tozlu sayfalarını değiştirecek bir keşfe imza attı. 

MÖ 60 ile 20 yılları arasına tarihlenen 933 adet altın sikke, Britanya’da bugüne kadar bulunan "en büyük Demir Çağı altın hazinesi" olarak tescillendi. Artık "Büyük Baddow Hazinesi" olarak anılan bu buluntu, Roma işgalinin arifesinde adadaki güç dengelerine ışık tutuyor.

Tarihçiler için bu hazinenin en heyecan verici yanı, sikkelerin ithal edilmemiş olması. Sikkeler, bizzat bölgedeki kabileler tarafından basılmış; bu da onları Roma baskısı altındaki yerel liderlerin siyasi kararlarının somut birer belgesi haline getiriyor.

Chelmsford Müzesi uzmanlarından Claire Willetts, sikkelerin çoğunun "Catuvellauni" bölgesiyle ilişkili olduğunu, ancak "Trinovantes" topraklarında bulunduğunu belirtiyor. Bu durum, MÖ 54'te Julius Caesar'ın Britanya’yı ikinci işgali sırasında yaşanan kabileler arası hareketliliği ve kaosu arkeolojik olarak ilk kez doğruluyor olabilir.

Hazine, o dönemde yüksek değerli ticaret birimi olarak kullanılan ve "stater" adı verilen küçük altın paralardan oluşuyor. Sikkelerin tasarımı Demir Çağı'nın soyut sanat anlayışını yansıtıyor:

Ön yüz: Çelenk benzeri mistik bir motif.

Arka yüz: Stilize edilmiş, zarif bir at figürü.

Bu tasarımlar, nümismatik (madeni para bilimi) açısından "Whaddon Chase" geleneğine bağlı. Uzmanlar, bu küçük madeni parçalar üzerindeki baskı kalıplarını inceleyerek, antik dönemdeki atölyeleri ve paranın izlediği rotayı, yazılı bir belgeye ihtiyaç duymadan takip edebiliyor.

Hazinenin hikâyesi sadece tarihle sınırlı değil, aynı zamanda hukuki bir ders niteliğinde. 2020 yılında özel bir arazide bulunan hazineyi bulan kişi, yasaların öngördüğü 14 günlük bildirim süresine uymadığı için ödül hakkını kaybetti. İngiltere’deki Hazine Yasası uyarınca, buluntu kataloglandıktan sonra tüm hak arazi sahibine devredildi. Bu olay, "sorumlu metal dedektörü kullanımı" konusunda arkeoloji dünyasında önemli bir emsal teşkil etti.

Chelmsford Müzesi, Ulusal Piyango Miras Fonu'ndan aldığı 250.000 sterlinlik hibe ile hazineyi koleksiyonuna kattı.

2026 yazı: Hazine için özel bir geçici sergi açılacak.

2027 baharı: Hazine, müzenin kalıcı sergisinin başrolü olarak halkla buluşacak.