Uzmanı, karbonmonoksit zehirlenmelerinde dikkat edilmesi gerekenleri açıkladı Diyarbakır Haberleri

Kış aylarında çokça rastlanan karbonmonoksit zehirlenmesi hakkında vatandaşları uyaran uzmanlar, baş ağrısıyla başlayan ve ölümle sonuçlanan zehirlenmelere dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.

Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi Uzm. Dr. Yenal Karakoç, karbonmonoksitin rengi olmayan, kokusuz, tatsız ve tahriş edici bir gaz olduğunu kaydetti. Uzm. Dr. Karakoç, "En büyük tehlike de burada ortaya çıkmaktadır. Vatandaşlarımız bu gazla temas ettiğinde herhangi bir koku ya da renk değişikliği fark etmediği için, karbonmonoksit hızla vücuda nüfuz eder. Vücuda girdiğinde ise, kan dolaşımında bulunan oksijenin yerine bağlanmaya başlar. Karbonmonoksit dokulara yayılarak ilk aşamada basit semptomlarla başlayan, ancak ilerleyen süreçte ölüme kadar gidebilen ciddi bir zehirlenme tablosuna yol açar. Karbonmonoksit zehirlenmesinin nedenlerine bakıldığında, toplumda yerleşmiş önemli bir yanlış algı bulunmaktadır. Bu zehirlenmenin yalnızca soba kaynaklı olduğu düşünülmektedir. Oysa günümüzde evlerde en sık kullanılan cihazlar arasında doğal gaz ve kombiler yer almaktadır. Özellikle doğal gaz çıkışlarının düzgün olması ve evlerde bulunan menfezlerin açık tutulması büyük önem taşımaktadır. Bir diğer önemli neden ise kapalı alanlarda araç çalıştırılmasıdır. Araçların egzozundan çıkan gaz da karbonmonoksittir. Ayrıca özellikle kış aylarında ev içerisinde semaver yakılması ya da mangal gibi yakma işlemlerinin yapılması, kapalı ortamda karbonmonoksit birikimine neden olmaktadır. Soba, şofben, LPG, doğal gaz gibi yanma sonucu ortaya çıkan tüm kaynaklar karbonmonoksit üretir ve bu gaz son derece tehlikelidir. İnsanları ölüme kadar sürükleyebilen ciddi bir risk oluşturur. İlk yardım açısından değerlendirildiğinde, karbonmonoksit zehirlenmesinin ilk belirtileri genellikle baş ağrısı ile başlar. Baş ağrısı ve burun akıntısı gibi belirtiler, hastaları yanıltan ilk semptomlar arasında yer alır. Kış mevsimi olması nedeniyle vatandaşlar bu durumu soğuk algınlığı, nezle ya da viral enfeksiyon olarak değerlendirebilmektedir. Oysa evde soba, doğal gaz, şofben gibi cihazlar kullanılıyorsa, bu belirtiler karbonmonoksit zehirlenmesini akla getirmelidir" dedi.

Karbonmonoksit zehirlenmesinin baş ağrısı ile başlayıp bulantı ve kusmaya ilerleyen, zamanla sersemlik, bilinç kaybı ve geç müdahale edilmesi halinde ölümle sonuçlanabilen son derece ciddi bir tabloya dönüşebileceğini söyleyen Karakoç, şu ifadeleri kullandı:

"Bu nedenle bu tür semptomlar başladığında, bulunulan ortamda söz konusu cihazlar kullanılıyorsa mutlaka gerekli önlemler alınmalı ve ortam derhal havalandırılmalıdır. Pencere ve kapılar açılmalı, ancak en önemlisi kişinin o ortamda kalmamasıdır. Bilinci açık olan kişi, havalandırmayı sağladıktan sonra hızla ortamı terk ederek temiz havaya çıkmalıdır. 112 ile iletişime geçildiğinde, belirtilerin karbonmonoksit zehirlenmesi şüphesi taşıdığı mutlaka belirtilmelidir. Olay yerine ulaşan 112 ekipleri gerekli tedaviye başlayacaktır. Karbonmonoksit zehirlenmesinin temel tedavisi oksijen uygulamasıdır. Karbonmonoksit, oksijenin yerini alarak dokulara yayıldığı için, yüksek konsantrasyonda oksijen verilerek gazın vücuttan atılması sağlanır. İlk yardım sırasında, baygın halde bulunan bir hasta görüldüğünde yapılması gerekenlerden biri de hastayı yan yatırmaktır. Bilinci kapalı hastalarda kusma refleksi gelişebileceğinden, bu durum kusmuğun solunum yollarına kaçmasına neden olabilir. Hasta hızla ortamdan uzaklaştırılmalı, başı yan çevrilerek profesyonel sağlık ekipleri gelene kadar beklenmelidir. Karbonmonoksit zehirlenmesinin ilk belirtisi genellikle baş ağrısıdır ve bu durum sıklıkla hafife alınmaktadır. Oysa bu baş ağrısının bir zehirlenmenin habercisi olabileceği unutulmamalı, ihmal edilmemelidir. Bulunulan ortamda gaz kaçağı ihtimali düşünülmeli ve karbonmonoksit zehirlenmesinin baş ağrısından başlayıp ölüme kadar ilerleyebilen bir süreç olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Bu tür durumlarda vakit kaybetmeden 112’den ve sağlık kuruluşlarından destek alınması hayati önem taşımaktadır."